Xuất khẩu rau quả đạt kỷ lục trong 9 tháng đầu năm 2024
Xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2024 đã đạt 5,7 tỷ USD, bằng cả năm 2023, cho thấy bước phát triển mạnh mẽ của ngành nông sản Việt Nam. Mức tăng trưởng này đạt 34% so với cùng kỳ năm ngoái, nhờ sự đóng góp quan trọng từ các sản phẩm như sầu riêng, chuối, mít và chôm chôm. Đặc biệt, sầu riêng đã dẫn đầu với kim ngạch xuất khẩu đạt 2,5 tỷ USD, chiếm gần một nửa tổng giá trị xuất khẩu rau quả.
Thị trường xuất khẩu và sự cạnh tranh khốc liệt
Trung Quốc tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của rau quả Việt Nam, chiếm khoảng 64% tổng giá trị xuất khẩu. Đây không chỉ là đối tác nhập khẩu mà còn là thị trường có sự cạnh tranh gay gắt. Trung Quốc đã gia tăng sản xuất nội địa với nhiều loại nông sản chủ lực như sầu riêng và chuối, tạo ra áp lực cạnh tranh rất lớn cho doanh nghiệp Việt Nam.
Ngoài Trung Quốc, các thị trường khác như Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản cũng có nhu cầu cao đối với rau quả Việt Nam. Đặc biệt, các sản phẩm như thanh long, chôm chôm và mít rất được ưa chuộng. Tuy nhiên, các yêu cầu về chất lượng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm cũng ngày càng khắt khe, đòi hỏi doanh nghiệp phải chú trọng nâng cao tiêu chuẩn.
Nhiều quốc gia tăng mua sầu riêng Việt
Sầu riêng Việt Nam đang được nhiều quốc gia ưa chuộng và nhập khẩu mạnh mẽ. Bên cạnh Trung Quốc là thị trường lớn nhất, các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ và một số nước châu Âu cũng gia tăng lượng nhập khẩu sầu riêng Việt. Điều này không chỉ giúp tăng kim ngạch xuất khẩu mà còn mở rộng thị trường, khẳng định chất lượng và vị thế của sầu riêng Việt Nam trên trường quốc tế.
Việc các thị trường khó tính như Nhật Bản và châu Âu chấp nhận sầu riêng Việt Nam là minh chứng rõ ràng cho chất lượng sản phẩm và nỗ lực nâng cao tiêu chuẩn của doanh nghiệp Việt. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển thị phần, việc tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc là điều không thể thiếu.
Những thách thức và giải pháp cho ngành xuất khẩu rau quả
Mặc dù đạt được kết quả xuất khẩu ấn tượng, ngành rau quả Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Việc nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng yêu cầu kiểm dịch nghiêm ngặt của các thị trường xuất khẩu, đặc biệt là Trung Quốc, là nhiệm vụ hàng đầu. Nhiều lô hàng đã bị trả lại hoặc phải kéo dài thời gian kiểm tra do không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc.
Bên cạnh đó, sự cạnh tranh từ các quốc gia sản xuất lớn như Thái Lan và Trung Quốc khiến cho việc xuất khẩu rau quả Việt Nam gặp nhiều khó khăn. Để duy trì và nâng cao thị phần, các doanh nghiệp cần đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ bảo quản sau thu hoạch, cải thiện chuỗi cung ứng và đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng cao từ khâu sản xuất đến khâu đóng gói.
Định hướng phát triển và nâng cao chất lượng
Để đáp ứng các yêu cầu khắt khe từ thị trường quốc tế và tăng tính cạnh tranh, doanh nghiệp Việt Nam cần chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo truy xuất nguồn gốc rõ ràng và thực hiện sản xuất theo các tiêu chuẩn quốc tế. Đặc biệt, việc áp dụng công nghệ vào quy trình sản xuất và bảo quản sau thu hoạch sẽ giúp tăng giá trị sản phẩm, kéo dài thời gian bảo quản và giảm thiểu tổn thất trong quá trình vận chuyển.
Ngoài ra, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu là yếu tố quan trọng nhằm tránh phụ thuộc quá mức vào một thị trường duy nhất. Việc mở rộng sang các thị trường tiềm năng như châu Âu, Trung Đông và Bắc Mỹ sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và mang lại cơ hội phát triển bền vững hơn cho ngành rau quả.